AI ĐỜI CÁI LỐP XE ĐẠP MÀ NÓI CÁI LÁP XÊ ĐỘP
AI ĐỜI CÁI LỐP XE ĐẠP
MÀ NÓI CÁI LÁP XÊ ĐỘP
Lâu lâu có một quan chức hay một em hoa
hậu á hậu nào đó xuất hiện trên sóng truyền hình quốc gia mà nói ngọng (ngọng
thiệt chứ chẳng phải lỡ nha) là thiên hạ bò ra cười.
Kể
cũng đáng suy nghĩ thật, nặng nhất là mấy quả "l",
"n", cứ "noạn" (loạn) hết cả lên.
Kể
ra cũng oan thật, vì nói ngọng cũng như đặc sản vùng miền, nó thấm vào tận gan
ruột, ăn vào tận cơ lưỡi rồi, uốn lắm rồi mà bản năng nó trỗi dậy là thua, đâu
phải muốn mà thoát... ngọng.
Kể
cũng oan thiệt vì biết đâu chính mình cũng ngọng. Cả xứ mình, thử hỏi đố
tìm ra vùng nào không ngọng xem nào?
Vùng
đồng bằng chiêm trũng Bắc bộ có vẻ ngọng nhiều nhất. Hải Phòng Nam Định hẹn
nhau lên thủ đô nói thế này: "Mai đi Hà Lội mua cái lồi về lấu cơm lếp"
(Mai đi Hà Nội mua cái nồi về nấu cơm nếp).
Cách
nhau có vài chục cây số thôi mà sang Hải Dương, Bắc Ninh hình như lại ngọng ngược
lại. Hồi tôi lên rừng Trường Sơn chơi với ông cậu đang phụ trách tuyến đường
này, ổng kể có ông thủ trưởng đơn vị người Hải Dương chửi anh lính lái xe ẩu một
trận tối mặt tối mày thế này: "Nàm thì nười. Nói thì náo. Đi xe thì nạng
nách. Nao nên nề. Ngã nuôn" (Làm thì lười. Nói thì láo. Đi xe thì lạng
lách. Lao lên lề. Ngã luôn").
Ngọng
mà chửi duyên thế thì kém gì hề Xuân Hinh.
Dân
Hà Nội cứ bảo giọng mình là chuẩn, là tiếng quốc gia, chính ra cũng
ngọng "níu nưỡi" (líu lưỡi). Cứ nghe các cô phát thanh viên phát âm
tròn vành rõ chữ "chong chẻo" với cả "dun dẩy" (run rẩy), rồi
thì "xung xướng" (sung sướng) mới cả "dưng dưng heo
may" (rưng rưng heo may) nghe sao mà... "dụng dời" (rụng rời).
Đọc
nghe âm nhẹ đi thật, nhưng điệu quá có ngày gậy ông đập lưng ông, nghe nói có lần
chị L. K. làm MC chương trình âm nhạc tưởng niệm Trịnh Công Sơn. Chị
K. thì nổi tiếng thanh lịch rồi, nhưng giới thiệu say sưa xong, đúng lúc cần
giới thiệu nhan đề bài hát thì buột miệng: "Sau đây mời quý vị cùng thưởng
thức ca khúc nặng nẽ lơi lày (lặng lẽ nơi này)".
Cô Nguyen
Le thì ám ảnh dấu sắc, ba dấu sắc mà đứng gần nhau là thảm họa. Hồi đi phỏng
vấn các ông nhà văn, sau khi hỏi chuyện đời chuyện nghề xong thì chị cập nhật
thông tin, bèn hỏi "Dạo này chú có sạng tạc mợi (sáng tác mới) nào
không?".
Nhà
văn nghe không thủng tai, hỏi lại "có cái gì?". Chị càng quýnh, càng
líu lưỡi: "Dạ, sạng tạc mợi". Nhà văn càng nghe càng hoảng, gì
mà mợi mợi?
Tôi
dân khu Bốn cũ, cả một vệt Bình Trị Thiên ấy toàn ngọng hỏi ngã, sợ nhất là ba
dấu hỏi đứng liền nhau. Ra Hà Nội học, cố uốn lưỡi cho giọng nhẹ đi, mềm lại,
nhưng lâu lâu vẫn bị phản chủ. Có lần qua sạp báo Hàng Trống, lười gửi xe nên đậu
bên ngoài, gọi với vô: "Lấy cho em tờ Tuỗi Trẻ chũ nhật (Tuổi
Trẻ chủ nhật)".
Chị
bán hàng đoán mồm một hồi không ra, hỏi lại, "Lấy tờ gì?" - Tuỗi
Trẻ chũ nhật. Ối giời ơi là những ba dấu hỏi. Chị bán hàng vẫn không
hiểu tờ gì, mắt trợn tròn làm tôi càng ngượng, xuống xe, cầm tờ báo lên:
"Đây, làm gì còn có tờ báo nào có ba dấu hỏi mà cũng không biết".
Cả
một vệt Nam Trung Bộ từ Quảng Nam Đà Nẵng vô tới Phú Yên Bình Định thì ngọng kiểu
gì mà toàn tưởng... nói lái. Ai đời cái lốp xe đạp mà không ít người nói
là cái... láp xe độp.
Ngọng
kiểu nói lái thế mà thích đùa, thích nói chữ lắm nha. "Thôi rồi Lượm
ơi" mà thế nào lại thành "thau rầu Lượm âu".
Nghe
lăn ra cười, thế là bị chửi... thiệt: "Chưởi chơ không bằng phơ tiếng"
(chửi cha không bằng pha tiếng).
Phải
bóp mồm xin lỗi rối rít, xong tối lại rủ, "Đi hát kơ rơ ơ kơ giải sầu
không", chịu không nổi lại lăn ra cười, thế là bị giận đến không thèm ngó
mặt.
Rồi một
vệt miền Nam Tây Nguyên ngọng kiểu miền Nam Tây Nguyên, không nói được chữ
Q. Xuống Bến Tre, Đồng Tháp thì cứ kéo nhau "bắt con cá gô bỏ gổ"
(bắt con cá rô bỏ rổ).
Ngọng đủ
kiểu Bắc Trung Nam, vậy mà cơ bản ai cũng hiểu thế mới lạ! Ai dũng cảm
kêu mình không nói ngọng giơ tay lên nào, kể cả... tôi?
LÊ
HỒNG LÂM
Nhận xét
Đăng nhận xét