NHIỀU LỖI NGAY TRÊN TỰA BÀI BÁO

NHIỀU LỖI NGAY TRÊN TỰA BÀI BÁO

Thống kê 5.244 đầu đề bài báo của các tờ báo, kết quả cho thấy không có tờ báo nào không có lỗi (trung bình 0,84%) nhưng tỉ lệ từng kiểu lỗi giữa các tờ báo không giống nhau. Sau đây là một số kiểu lỗi thường gặp ở đầu đề bài báo:

* Đầu đề sai cấu trúc, trật tự từ nên mơ hồ về nghĩa:

Đây là loại lỗi phổ biến nhất của các báo. Một số ví dụ:
- 9 xe lăn tặng Bệnh viện Ung bướu TP.HCM. Đáng ra phải viết theo trật tự: Tặng Bệnh viện Ung bướu TP.HCM 9 xe lăn, hoặc Tặng 9 xe lăn cho Bệnh viện Ung bướu TP.HCM.

- Gà vịt lén lút bán tràn lan. Đáng ra phải viết: Lén lút bán gà vịt khắp nơi.Ngoài việc dùng sai trật tự từ, từ “tràn lan” cũng dùng không đúng nghĩa (“mở rộng ra một cách không có giới hạn”).

- Hàng Việt chiếm lĩnh thị trường đồ dùng học tập. Do dùng trật tự từ sai và diễn đạt không tốt nên đầu đề tối nghĩa. Có thể chữa lại: Đồ dùng học tập thương hiệu Việt (hoặc Đồ dùng học tập do Việt Nam sản xuất) chiếm lĩnh thị trường. Tương tự:

- Yên Bái: giao lưu sư phạm các trường cụm Trung Bắc. Trật tự đầu đề này nên đổi lại: Yên Bái: các trường cụm Trung Bắc giao lưu sư phạm.

* Đầu đề mắc lỗi diễn đạt nên tối nghĩa:

Đây là kiểu lỗi chiếm tỉ lệ nhiều thứ hai, sau loại lỗi về cấu trúc, trật tự từ. 

Một số ví dụ:
- Chống lại sự cám dỗ của đồng tiền dễ dàng
- Triển khai quy định mới về xuất khẩu gỗ quá chậm

Các đầu đề trên đều diễn đạt rối, sắp xếp trật tự từ không đúng vì thế nghĩa của đầu đề rất mơ hồ. Dựa theo nội dung của bài viết, hai đầu đề trên có thể viết: Dễ dàng chống lại sự cám dỗ của đồng tiền và Triển khai quá chậm quy định mới về xuất khẩu gỗ.

Trích tham luận “Một số đặc điểm của đầu đề báo in và báo điện tử hiện nay” của PGS.TS Hoàng Trọng Canh (khoa SP ngữ văn Trường ĐH Vinh) vàThS Nguyễn Mai Phương (NCS khoa SP ngữ văn ĐH Vinh) tại hội thảo “Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt trên các phương tiện thông tin đại chúng”.
NGUYỄN VĂN HÙNG

Nhận xét

Bài đăng phổ biến