Giảm trừ gia cảnh, tội nghiệp cho ngưỡng 20%!
CPI và mức giảm trừ gia cảnh ảnh hưởng đến chất lượng sống
toàn dân. CPI biến động 20% cũng có nghĩa sức mua giảm 1/5.
Có người hỏi, một trong những lý do Bộ Tài chính chưa điều chỉnh mức giảm
trừ gia cảnh là vì chỉ số giá tiêu dùng (CPI) từ sau lần điều chỉnh gần nhất là
2020 đến hết 2023 mới là 11%, chưa đạt mức 20%, vậy tại sao ngưỡng điều chỉnh
không là 5 hay 10% mà là tới 20%?
Câu hỏi hơi cắc cớ vì luật đã quy định thế nhưng xem ra lại có lý.
Và càng thấm thía hơn khi lật lại bối cảnh ra đời của con số 20% trong Luật
Thuế thu nhập cá nhân (TNCN). Khi đó lạm phát là hai con số, có năm là 22,97%,
khác xa hiện nay, mới thấy cử tri có lý khi kiến nghị tăng giảm trừ gia cảnh và
Bộ Tài chính có nên kiên trì với ngưỡng 20%?
Giả sử Luật Thuế TNCN quy định mức tăng CPI là 5 hay 10% hoặc sau hai năm
sẽ xem lại, thì nay người dân đã được xem xét tăng ngưỡng giảm trừ gia cảnh, chứ
không phải lòng vòng như mấy năm qua, cử tri cứ kêu, Bộ Tài chính cứ "chưa
thể".
CPI và mức giảm trừ gia cảnh ảnh hưởng đến chất lượng sống toàn dân. CPI
biến động 20% cũng có nghĩa sức mua giảm 1/5.
Kể từ lần tăng ngưỡng giảm trừ gia cảnh gần nhất là 2020, đến nay CPI đã
tăng khoảng 15% làm sức mua của người dân suy giảm, vậy tại sao ngưỡng giảm trừ
gia cảnh không tăng lên tương ứng?
Chẳng lẽ chất lượng cuộc sống của người dân đã đi xuống và còn tiếp tục
đi xuống cho đến khi CPI tăng đủ 20% mới điều chỉnh giảm trừ gia cảnh?
Trở lại bối cảnh ra đời của con số 20% mới thấy Bộ Tài chính chưa chia sẻ
thấu đáo các kiến nghị của cử tri.
Mức 20% được Quốc hội đưa vào Luật Thuế TNCN năm 2012. Đây là lúc nền
kinh tế trải qua giai đoạn phát triển nóng nhưng vĩ mô có vấn đề.
Tăng trưởng GDP khá ấn tượng, có năm đạt 8,48% nhưng kèm theo đó là lạm
phát rất cao, có năm ở mức hai con số (năm 2007: 8,3%; 2008: 22,97%, 2009:
6,88%, 2010: 11,75%, 2011: 18,13%, 2012: 6,81%...) khiến chất lượng cuộc sống
người dân cực kỳ khó khăn.
Cứ đà này có khi hằng năm phải điều chỉnh giảm trừ gia cảnh mới duy trì
chất lượng sống của người dân.
Không thể kéo dài tình trạng lạm phát cao, năm 2011 Chính phủ đã có nghị
quyết 11 về ổn định kinh tế vi mô, kiềm chế lạm phát, bảo đảm an sinh xã hội,
chuyển mô hình từ tăng trưởng cao sang bền vững.
Từ đây đã mở ra một giai đoạn mới: CPI luôn tăng thấp hơn mức tăng GDP,
nhờ vậy cuộc sống của người dân mới được cải thiện.
Do vậy, nếu cứ lấy ngưỡng 20% của thời kỳ GDP tăng trưởng nóng (mức tăng
CPI luôn cao hơn tăng GDP) để áp dụng cho thời kỳ ổn định (tăng CPI thấp hơn
GDP) là... có gì không đúng!
Chính vì thế mới có chuyện cử tri ở nhiều tỉnh thành liên tục đề nghị điều
chỉnh, báo chí đã dùng đến từ "lạc hậu" khi đề cập đến mức giảm trừ
gia cảnh nhưng Bộ Tài chính vẫn kiên trì sửa theo lộ trình, đến tháng 5-2026, tức
là dù đến nay CPI tăng khoảng 15% nhưng xem ra chẳng có chuyện gì xảy ra với sức
mua và chất lượng sống của người dân cả!?
Cũng cần nói thêm là giai đoạn 2006 - 2012 dù lạm phát cao nhưng nhờ GDP
tăng nóng nên kiếm tiền dễ hơn. Đặc biệt là tín dụng ngân hàng, tiền bơm ra nền
kinh tế khá nhiều nên người dân dễ có "đồng vào, đồng ra" hơn.
Thị trường chứng khoán, bất động sản lên vù vù, các công ty đua nhau ra đời,
việc làm có ở khắp nơi, tiền vào và ra như nước sông Đà. Còn hiện nay, CPI chỉ
là một con số nhỏ nhưng tiền kiếm quá khó, ngay ngân hàng tìm đủ cách nhưng tiền
ra nền kinh tế vẫn nhỏ giọt.
Con số 20% của Luật Thuế TNCN là không sai nhưng gần chục năm qua, kể từ
2014, đã không còn phù hợp với giai đoạn lạm phát luôn thấp hơn tăng trưởng
(năm 2014 CPI là 1,84%, năm 2015: 0,63%, năm 2016: 2,66%...).
Không phù hợp thì phải sửa ngay chứ cứ kiên trì "chưa thể" thì
thật là quá tội cho con số 20%.
Nhận xét
Đăng nhận xét