THÂN PHẬN THƯỜNG DÂN VÀ HÀNH XỬ CÔNG QUYỀN
THÂN PHẬN THƯỜNG DÂN
VÀ HÀNH XỬ CÔNG QUYỀN
Bùi Hải | 01/10/2017 08:05 PM
"Bác
sĩ gốc Việt bị đánh trên máy bay Mỹ" và nỗi sợ của hai cô gái
Cuối cùng thì vụ hai cô gái trẻ không mang chứng minh bị cưỡng chế vào
trung tâm xã hội, đã có một kết thúc đúng: Sau một hồi lý lẽ, chính quyền đã nhận
sai và xin lỗi đương sự.
Nhưng đó chưa phải là một kết
thúc thực sự có hậu.
Tôi đặc biệt chú ý đến một chi
tiết rất nhỏ chưa từng được đăng báo trong vụ việc gây dư chấn lớn này, đó là
thái độ của hai cô gái trẻ, sau khi được chính quyền xin lỗi. Dù vụ việc đã
khép lại, nhưng nỗi sợ của họ vẫn nguyên vẹn.
Hai cô gái kể với phóng viên của
chúng tôi rằng chính quyền đã có hành xử cầu thị, khi ngỏ ý bồi thường. Nhưng
hai cô gái đã không nhận, không phải vì họ đã thở phào vượt qua kiếp nạn, mà vì
sợ.
Chỉ là nhân viên bán cafe, tuổi
còn trẻ, va chạm ít, không có tài sản và gia thế, lẽ dĩ nhiên hai cô gái sẽ ở
cái thế rất yếu khi đối diện với bộ máy quyền lực cơ sở.
7 ngày phải sống cùng với những
người lang thang, không nơi nương tựa trong Trung tâm xã hội, là 7 ngày bất lực
hoàn toàn của hai cô gái trẻ và ngay cả mẹ cô, cho đến khi được báo chí giải cứu.
Dù danh dự và tinh thần bị tổn
thất không nhỏ, nhưng nỗi sợ sau này phải va chạm với nhân viên công lực, khiến
họ không dám nghĩ đến điều gì khác ngoài chuyện "xin hai chữ bình
an".
Vụ bác sĩ David Đào bị đánh và
lôi ra khỏi máy bay của hãng United Airlines, tuy gây xôn xao, nhưng tổn thất của
ông Đào chưa chắc đã bằng hai cô gái trẻ.
Khi hai cô gái được thả cũng là
lúc mạng xã hội trang ngập những lời đồn đoán hai cô làm gái.
"Chắc có vấn đề thì mới bị
thế"; "trông mặt và cách ăn mặc đã thấy nghi nghi…" - không thiếu
những lời bình luận ác ý, vô căn cứ, làm tổn thương nặng nề tới hai con người
đang ở độ tuổi phơi phới nhất. Thậm chí có trang web đồi trụy còn nhanh tay
tung ảnh của hai cô lên, và dĩ nhiên, đính kèm hàng trăm bình luận khiến người
tử tế phải đỏ mặt.
Bác sĩ gốc Việt David Đào đã được
bồi thường nhiều triệu đô la, còn hai cô gái không dám chấp thuận đề nghị bồi
thường, chứ đừng nói đến việc kiện cáo, thậm chí đề nghị khởi tố vụ án như tư vấn
của nhiều luật sư tên tuổi.
Yêu cầu duy nhất mà hai cô đưa
ra để bảo vệ danh dự cho mình là lời cầu xin "xin mọi người hãy thôi
suy nghĩ xấu, đừng làm tổn thương chúng em nữa".
Sợ trụ
sở và sợ đầy tớ
Tại sao khi vị Cục phó mất 385
triệu trong thời gian thanh tra 30 doanh nghiệp, dư luận lại có những đồn đoán
khác nhau về khoản tiền?
Vì họ biết các doanh nghiệp cũng
luôn phải ở thế yếu khi đối mặt với thanh tra (rất giống hai cô gái kia đối mặt
với chính quyền cơ sở), dù cuộc thanh tra đó chỉ là định kỳ và diễn ra nhanh
như điện (20 ngày thanh tra 30 doanh nghiệp).
Đã có rất nhiều cải cách để bộ mặt
cơ quan công quyền thân thiện hơn; để người dân ít phải chứng kiến bộ mặt khó
đăm đăm của đầy tớ: một cửa một dấu, chính phủ điện tử, nụ cười hải quan, công
bố đường dây nóng của lãnh đạo, cafe hàng tuần với chủ tịch tỉnh...
Nhưng những nỗ lực ấy là chưa đủ
để nỗi sợ của người dân và doanh nhân đối với cơ quan công quyền được giảm thiểu.
Nỗi sợ ấy đến từ nhiều thứ, thậm
chí phát ra từ những thứ vô tri như trụ sở làm việc.
Trụ sở là cánh cửa để chính quyền
giao tiếp với dân, nhưng những trụ sở nguy nga, đồ sộ, uy quyền trăm tỉ, ngàn tỉ,
lại khiến người dân ngại bước vào.
Ở nhiều nước phát triển, chỉ có
hành dinh của các tập đoàn tư nhân là hoàng tráng, còn trụ sở công quyền thì
ngược lại, giản dị, thân thiện.
Bước qua nỗi sợ trụ sở, người
dân còn phải đối diện với bộ mặt uy quyền của một bộ phận không nhỏ công bộc,
thậm chí từ người thấp nhất trong bộ máy: bảo vệ.
Trong trạng huống tâm lý ấy, thì
bất kỳ yêu cầu, đề nghị chính đáng nào của ông chủ nhân dân với công bộc, cũng
dễ chuyển hoá thành nhờ cậy, xin xỏ.
Chính vì vậy, khi Chính phủ của
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc giương cao ngọn cờ "kiến tạo và phục vụ",
người dân và doanh nghiệp liền nhìn thấy những vận hội mới cho phát triển.
Chính phủ kiến tạo đã làm được rất
nhiều việc, từ xóa bỏ hàng ngàn giấy phép con, đến tạo hành lang cơ chế, truyền
cảm hứng cho tổ chức, cá nhân phát huy sức mạnh đóng góp cho kinh tế. Nhưng
tinh thần ấy, chưa được một bộ phận công bộc chuyển hóa thành thực tiễn, họ vẫn
hành xử như "phụ mẫu chi dân".
Chỉ khi xóa bỏ được nỗi sợ của
người dân, của doanh nghiệp lúc phải đối mặt với công bộc – công quyền, thì
công cuộc phục vụ và kiến tạo, mới có thể thành công trọn vẹn.
theo Thời đại
Nhận xét
Đăng nhận xét