⭐ ĐÁNH GIÁ KẾ HOẠCH HÒA BÌNH 28 ĐIỂM (MỸ – TRUMP) CHO CHIẾN TRANH NGA–UKRAINE
⭐ ĐÁNH GIÁ KẾ HOẠCH HÒA BÌNH 28 ĐIỂM (MỸ – TRUMP)
CHO CHIẾN TRANH NGA–UKRAINE
28 điểm bao phủ gần như mọi vấn đề cốt lõi:
• lãnh thổ bị chiếm đóng;
• Crimea;
• an ninh biên giới;
• viện trợ quân sự;
• bảo đảm an ninh cho Ukraine;
• khôi phục thương mại năng lượng châu Âu–Nga;
• tương lai NATO;
• tái thiết Ukraine.
Kế hoạch thể hiện rõ phong cách Trump:
thỏa thuận “đổi – lấy” (deal-making), yêu cầu cả hai bên nhượng bộ song song, và lồng ghép lợi ích chiến lược của Mỹ.
________________________________________
2. ⭐ ƯU ĐIỂM
Không nhiều kế hoạch hòa bình phương Tây có yếu tố này.
Nó khiến văn bản thực tế hơn, không chỉ mang tính “áp đặt từ bên ngoài”.
(B) Tập trung vào “ngừng bắn trước – đàm phán sau”
Điều mà nhiều nước EU mong muốn vì:
• chiến sự kéo dài làm cạn vũ khí châu Âu,
• áp lực di cư & năng lượng,
• Nga đang củng cố vùng chiếm đóng.
(C) Nêu rõ cơ chế giám sát quốc tế
Khả năng có lực lượng đa quốc gia giám sát đường ranh, giống các mô hình Đông Âu thời Chiến tranh lạnh.
(D) Có gói hậu chiến cho Ukraine
Tập trung:
• tái thiết,
• bảo đảm an ninh,
• hội nhập phương Tây, dù có thể hạn chế NATO.
________________________________________
3. ⭐ NHƯỢC ĐIỂM CHÍNH
▶ Với Ukraine:
• Có điểm hạn chế khả năng gia nhập NATO hoặc đưa quân NATO vào Ukraine.
→ Đây là các lằn ranh đỏ mà Kyiv nhiều lần nói “không”.
▶ Với Nga:
• Các đảm bảo quốc tế sẽ hạn chế quyền tự do quân sự của Nga tại biên giới.
=> Đây cũng là điều Nga khó chấp nhận trừ khi có đổi lại rất lớn.
(B) Lo ngại về “hòa bình kiểu Mỹ – có lợi cho Mỹ nhất”
EU và Ukraine đều lo:
• Mỹ muốn sớm kết thúc chiến tranh để tập trung Trung Đông và Trung Quốc.
• Thỏa thuận có thể làm châu Âu lệ thuộc Mỹ nhiều hơn.
(C) Bản kế hoạch bị coi là thiên về “đóng băng xung đột”
Một số điểm gợi ý mô hình:
• ngừng bắn lâu dài,
• vùng đệm,
• giữ nguyên kiểm soát hiện tại.
Nhiều chuyên gia mô tả: “Korea-style armistice” — dừng bắn nhưng không giải quyết tranh chấp lãnh thổ.
Ukraine cực kỳ dè chừng kịch bản này.
________________________________________
4. ⭐ PHẢN ỨNG DỰ KIẾN TỪ CÁC BÊN
• Chính thức sẽ nói “nghiên cứu”, nhưng thực chất rất thận trọng.
• Bất kỳ điều khoản nào liên quan “từ bỏ lãnh thổ”, “không vào NATO”, “đóng băng chiến tuyến” → hầu như sẽ từ chối.
Nga (Moscow)
• Không bác bỏ ngay lập tức (vì có Dmitriev tham gia tham vấn).
• Nhưng Nga muốn:
o duy trì kiểm soát Donetsk – Luhansk – Zaporizhzhia – Kherson,
o đảm bảo Ukraine không bao giờ gia nhập NATO,
o nới trừng phạt.
→ Nếu các điểm này không đáp ứng đầy đủ, Nga sẽ làm loãng hoặc trì hoãn.
Châu Âu (EU – NATO)
• Phản ứng “lạnh – thận trọng”.
• Sợ Mỹ thỏa thuận riêng với Nga mà bỏ qua lợi ích an ninh của châu Âu.
Mỹ (dưới Trump)
• Đây là nền tảng để Chính quyền Trump khoe rằng “tôi có kế hoạch kết thúc chiến tranh trong 24 giờ”.
• Nhưng trong thực tế, cần hàng tháng hoặc hàng năm.
________________________________________
5. ⭐ ĐÁNH GIÁ NGẮN GỌN
Kế hoạch hòa bình 28 điểm là một sáng kiến có tính thực dụng và phản ánh cách tiếp cận “thỏa thuận” của Trump, nhưng rất khó thành hiện thực vì yêu cầu cả Nga và Ukraine nhượng bộ vượt quá “lằn ranh đỏ” của họ. EU và Nga phản ứng thận trọng, còn Ukraine gần như chắc chắn không chấp nhận những điểm liên quan lãnh thổ và NATO. Đây là tài liệu mang giá trị chính trị – ngoại giao nhiều hơn là một bản dàn xếp có thể ký ngay.
Nhận xét
Đăng nhận xét