BÀ RỊA LÀ AI?

 

BÀ RỊA LÀ AI?

Theo các tư liệu dân gian và truyền thuyết Nam Bộ, Bà Rịa được cho là một người phụ nữ gốc Chăm, có tên Po Riyak (đọc chệch thành “Bà Rịa”).
Bà vốn là một người có công khai phá vùng đất nằm giữa Long Điền – Bà Rịa ngày nay,
Được dân chúng tôn làm thần nữ bảo hộ xứ sở, hay thần hoàng của vùng đất này.
 
🕊️ 2. Nguồn gốc và truyền thuyết
Có hai luồng giải thích chính:
 
💠 Phiên bản thứ nhất (theo dân gian Việt – Chăm hòa hợp)
Thời xa xưa, khi người Việt vào khai phá vùng đất phía Nam, nơi đây có một nữ tù trưởng người Chăm tên là Po Riyak.
Bà rất hiền đức, yêu dân, giúp dân trồng trọt, chống giặc, trị thủy.
Khi mất, dân lập miếu thờ, gọi kính cẩn là Bà Rịa (chữ “Bà” tôn kính, “Rịa” từ âm “Riyak”).
 
💠 Phiên bản thứ hai (theo truyền khẩu người Việt)
Có một người phụ nữ Việt di cư vào Nam, tên thật là Rịa, sống nhân hậu, giúp dân lập làng, trị bệnh, hòa giải xung đột.
Khi mất, dân lập Miếu Bà Rịa để thờ, rồi tên vùng đất dần mang tên Bà.
 
📍 3. Di tích và dấu ấn
Ở khu vực phường Phước Trung, TP. Bà Rịa, hiện nay vẫn còn Miếu Bà Rịa cổ, nơi dân hằng năm tổ chức lễ hội tưởng nhớ công đức của Bà.
Tên Bà Rịa được chính thức ghi nhận khi tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu được thành lập năm 1991, và thành phố Bà Rịa trở thành trung tâm hành chính của tỉnh.
 
🌸 4. Ý nghĩa biểu tượng
“Bà Rịa” tượng trưng cho hình ảnh người phụ nữ Nam Bộ nhân hậu, kiên cường, có công mở đất.
Cách gọi “Bà” cũng tương tự như “Bà Đen” (ở Tây Ninh) hay “Bà Chúa Xứ” (ở An Giang) — đều là nữ thần bản địa được nhân dân tôn kính.