Chuyển đến nội dung chính
PHÚC LỘC THỌ
PHÚC LỘC THỌ
Vương Trung Hiếu
Trong thần thoại Trung Quốc, Phúc Lộc Thọ
là tên chung của 3 ngôi sao: Phúc tinh (福星),
Lộc tinh (祿星) và Thọ
tinh (壽星), còn gọi là Tài Tử Thọ, Tam tinh và
Tam tiên.
Phúc Lộc Thọ tượng trưng cho cho sự giàu
có, danh tiếng và tuổi thọ, song ý nghĩa của 3 từ phúc, lộc, thọ là gì?
Phúc (福) là điều tốt lành, vận may. Vào thời cổ đại, phúc còn có
nghĩa là rượu thịt dùng tế lễ (Lễ Ký. Thiểu Nghi), ví dụ: phúc lễ (lễ vật hiến
tế); phúc tửu (rượu dùng để tế thần)… Phúc còn là cách chào của phụ nữ thời xưa
hay là lời chúc tốt đẹp dùng trong các bức thư: phúc an (福安), phúc thể (福体), phúc cung (福躬).
Ngày nay người ta cũng thường sử dụng những
lời chúc liên quan với chữ phúc, ví dụ như Phúc thọ song toàn (hạnh phúc và sống
lâu hoàn toàn cả hai); Phúc thọ vô cương (phúc thọ suốt đời)…
Phúc tinh chính là sao Thất Sát (sao Mộc),
còn gọi là Phúc thần hay Tử Vi đại đế trong Đạo giáo. Ông phụ trách việc phân
phối phúc khí cho con người, được dân chúng kính trọng. Ngoại hình Phúc thần
hơi giống với thần tài Triệu Công Minh, thường đội mũ cánh chuồn, cầm ngọc như
ý hoặc ôm một đứa trẻ trong tay. Tương truyền, Phúc thần chính là Dương Thành,
tổng trấn Đường Đạo Châu, được tôn là Thần Tài, chuyên ban phước lành.
Lộc (祿) là phước lành, bổng lộc. Lộc tinh, còn gọi là Văn Xương
tinh, người trông coi việc công danh và quan lộc, tức tiền bạc vật phẩm vua ban
cho người làm việc triều đình. Lộc tinh hay Lộc thần, do Trương Á Tử, Tử Đồng
thần hay Văn Xương đế quân đảm nhiệm. Ngoài ra, còn có thuyết cho rằng Lộc thần
là Trương Viễn Tiêu, ngụ ở Mi Sơn, Tứ Xuyên, đắc đạo vào thời Ngũ đại hoặc là Tống
tử Trương Tiên, còn gọi là Mạnh Sưởng, hoàng đế thời hậu Thục.
Thọ (壽) là sống lâu, ban phước hay ngày sinh nhật, chúc thọ (祝壽) là chúc mừng sinh nhật. Thọ còn có
nghĩa tặng vàng bạc, lụa là cho người tôn kính; chuốc rượu cũng gọi là thọ.
Trong việc tang, người ta cũng dùng chữ thọ (với cách nói uyển ngữ): thọ y (vải
liệm hoặc quần áo để mặc khi chết), thọ mộc (quan tài để sẵn dùng khi chết) -
(Hậu Hán thư. Hoạn giả truyện. Hậu Lãm).
Thọ tinh, còn gọi là Nam cực lão nhân
tinh, là vị thần của tuổi thọ. Hầu hết mọi người đều nghĩ rằng ông Bành Tổ, người
đã sống rất lâu, đã trở thành Thọ tinh sau khi ông qua đời. Thọ tinh có một vầng
trán rộng, một tay cầm gậy như ý, một tay cầm quả đào trường thọ, tượng trưng
cho cuộc sống thanh cao.
Sau thời nhà Minh, người ta kết hợp Thọ
tinh, Phúc tinh và Lộc tinh, gọi chung là Phúc Lộc Thọ. Trong điêu khắc và hội
họa truyền thống, ba ngôi sao này được sắp xếp từ trái sang phải là Thọ tinh,
Phúc tinh và Lộc tinh.
Người dân thường thờ 3 vị thần Phúc Lộc
Thọ để mong muốn có được cuộc sống tốt đẹp, và thường chúc nhau: “Phúc như Đông
Hải thọ tỷ Nam Sơn” (Phúc lộc luôn dồi dào như nước Biển Đông, sống lâu như
vùng Nam Sơn có nhiều trúc).
Nhận xét
Đăng nhận xét